Autor: Catalin V. Nicolaiciuc, globalny specjalista ds. żywienia
Współczesna genetyka trzody chlewnej oferuje niespotykane dotąd możliwości poprawy wydajności produkcyjnej. Postęp ten można jednak osiągnąć jedynie dzięki kompleksowym strategiom żywieniowym, uwzględniającym zdrowie układu kostnego i długowieczność zwierząt. Właśnie tutaj wapń i fosfor odgrywają kluczową rolę.
Catalin V. Nicolaiciuc pełni funkcję globalnego specjalisty ds. żywienia w Topigs Norsvin od ponad dekady. Uzyskał podwójny tytuł magistra w dziedzinie zrównoważonego żywienia zwierząt na Uniwersytecie w Wageningen i École d’Ingénieurs de Purpan. Zapewnia kompleksowe wsparcie żywieniowe klientom z Azji, Europy Środkowej i Półwyspu Bałkańskiego. Ponadto opracowuje i udoskonala dokumentację techniczną, w szczególności specjalistyczne wytyczne żywieniowe.
Zdrowie kości a wydajnośćDlaczego zdrowie kości jest tak istotne i jaką rolę odgrywają wapń oraz fosfor?
W mojej opinii prawidłowy rozwój szkieletu to coś więcej niż tylko dobra praktyka. Bez niego zwierzęta o wysokiej wydajności nie osiągną pełni swojego potencjału. Wapń i fosfor są niezbędne dla zdrowia kości. Ich zbilansowana podaż przez całe życie jest niezbędna dla prawidłowego wzrostu, rozwoju i utrzymania kości. Niewystarczające spożycie lub nieprawidłowe proporcje tych składników zaburzają proces formowania tkanki kostnej, co prowadzi do osłabienia szkieletu, pogorszenia wydajności oraz spadku dobrostanu zwierząt.
Wyzwania dla zdrowia kości
Gdzie najczęściej pojawiają się problemy ze zdrowiem kości?
Z mojego doświadczenia wynika, że problemy ze zdrowiem kości najczęściej dotyczą trzech grup zwierząt: tuczników (jakość nóg), loszek (selekcja do rozrodu) i loch (przedwczesne brakowanie). Te powtarzające się problemy pokazują, jak ważne jest zbudowanie solidnego fundamentu szkieletowego już na wczesnym etapie życia. U tuczników, w przypadku których priorytetem jest szybki wzrost, często nieświadomie zaniedbywana jest jakość kończyn. Prawidłowa mineralizacja kości w okresie rozwoju loszek jest absolutnie niezbędna. W przeciwnym wypadku nogi nie będą w stanie utrzymać rosnącej masy ciała ani sprostać fizjologicznym wymaganiom związanym z licznymi ciążami i laktacjami.
Jak znaleźć równowagę między wydajnością a dobrostanem?
Widzę, że nasza branża coraz częściej dostrzega te problemy. Maksymalizacja wydajności wzrostu i efektywności żywienia nie ma sensu, jeśli problemy z nogami uniemożliwiają świniom osiągnięcie docelowej masy ciała. Dlatego zawsze dążymy do uzyskania optymalnej równowagi między wydajnością a dobrostanem, aby osiągnąć doskonałe wyniki produkcyjne, wysoką jakość życia oraz zdrowe nogi.
Unikalne potrzeby
Dlaczego loszki i lochy mają specyficzne potrzeby w zakresie zdrowia kości?
Hodowla loszek wymaga innego podejścia niż w przypadku tuczników. Loszki są przyszłością stada, dlatego ich odchów powinien koncentrować się na budowie silnego układu kostnego, jakości i długowieczności. Dzięki temu przyszłe lochy będą mogły skutecznie utrzymywać liczne ciąże i rodzić zdrowe prosięta. Należy więc zadbać o dostarczanie im odpowiedniej ilości wapnia i fosforu we właściwych proporcjach, by zapewnić optymalny rozwój kości. Szczególną uwagę należy zwrócić również na jakość kości u loch przez cały cykl rozrodczy, aby wydłużyć ich życie. Warto pamiętać, że podczas laktacji wapń jest mobilizowany z kości, aby wspierać produkcję mleka, co może tymczasowo zmniejszyć ich gęstość. Jednak przy prawidłowym żywieniu lochy mogą uzupełnić część rezerw wapnia w czasie ciąży, aby przygotować się na kolejny cykl laktacji.
Fitaza i witamina D
Co jeszcze jest istotne poza wapniem i fosforem?
Zdrowie kości zależy nie tylko od odpowiedniego poziomu wapnia i fosforu oraz ich proporcji. Zauważyłem na przykład, że stosowanie fitazy ma znaczący wpływ na dostępność minerałów. Stosowanie zbyt wysokich dawek fitazy może skutkować przeszacowaniem ilości dostępnego wapnia i fosforu, co w konsekwencji może powodować niedobory – nawet jeśli na papierze wszystkie wartości wydają się prawidłowe. Dlatego należy uważnie kontrolować poziom fitazy, aby zoptymalizować zdrowie kości. Ponadto witamina D odgrywa istotną rolę w absorpcji i wykorzystaniu wapnia, umożliwiając organizmowi świni efektywne wykorzystanie dostępnego wapnia i fosforu do budowy mocnych, zdrowych kości. Zadbaj o to, aby świnie otrzymywały odpowiednią ilość witaminy D, ponieważ jej niedobór może prowadzić do zaburzeń w rozwoju kości, nawet jeśli podaż minerałów jest odpowiednia.
Zapamiętaj
Kluczowe wnioski
Uważam, że optymalizacja zdrowia kości wymaga kompleksowego podejścia, które uwzględnia cele produkcyjne, równoważy spożycie wapnia i fosforu (oraz ich proporcje), starannie kontroluje poziom fitazy i zwraca uwagę na kluczową rolę witaminy D. Dbając o każdy z tych elementów, możesz zapewnić swoim stadom trzody chlewnej wieloletnie zdrowie, dobrostan i wydajność produkcyjną.
